بررسی تطبیقی علم النفس از منظر قرآن کریم، حکمت اسلامی، روانشناسی و عصب شناسی

مقدمه: در این مقاله شواهد موجود در زمینه‌ی علم نفس از منظر قرآن، حکمت اسلامی، روانشناسی و عصب‌شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. روش‌ها: مفهوم نفس به استناد قرآن، متون فلسفی، روانشناسی و عصب‌شناسی تشریح شده و پیوند‌های موجود بین این دیدگاه‌ها تبیین شده است تا به یک تعبیر قابل ادراک از این مفهوم دست یابیم. سپس به استناد تطبیق انجام شده و تجربیات عینی پژوهشگران، جمع‌بندی کاربردی ارایه گردیده است. یافته‌ها: در قرآن و کتب فلسفی- عرفانی به کرّات از نفس و مفاهیم مرتبط یاد شده است. مفهوم آنیما (و آنیموس) در روانشناسی یونگ با قرین (و قرینه) در قرآن مطابقت دارد. بحث و نتیجه‌گیری: باور به موجودات ملکوتی و نفوس در آموزه‌های ادیان الهی به چشم می‌خورد ولی وقتی پای تحلیل‌های عینی به عمل می‌آید برخی دانشمندان وجود و تاثیرات آن‌ها را باور ندارند. نتیجه‌ی این امر، انکار ابعاد گسترده‌ای از وجود انسان‌ها است که شواهد آن در متون دینی، فلسفی، عرفانی، روانشناسی و عصب‌شناسی یافت می‌شود. به نظر می‌رسد انجام تصویر‌برداری از موجودات غیر ارگانیک، در تبدیل این واقعیات به علم‌الیقین کمک کننده باشد و روش‌های مستند سازی، بتواند تحوّلی عمیق در مدیریت روانپزشکی غربی ایجاد نماید و نگرش دینی را ابعادی نو و غیر‌قابل تشکیک ‌بخشد.